Rodzaje systemów elektronicznych w samochodach
Samochody sprzed kilkudziesięciu lat miały na tyle prostą budowę, że każdą usterkę można było naprawić u pierwszego lepszego mechanika. Nowoczesne auta są bezpieczniejsze, bardzo wygodne i mało palą, jednak odpowiadają za to elektroniczne układy, które ciężko jest naprawić, a nawet zlokalizować. Tutaj przeczytasz, jakie systemy możesz znaleźć w swoim samochodzie.
Silnik i automatyczna skrzynia biegów
Ilość i różnorodność modułów elektronicznych zależna jest od producenta i modelu auta. O części z nich zazwyczaj nie wiedzą sami właściciele do czasu, aż pojawi się jakaś usterka. Problemem jest także brak jednolitego nazewnictwa, które sprawia, że nazwy niektórych modułów są stosowane zamiennie, choć nie są takie same. Za silnik i automatyczną skrzynię biegów odpowiadają dwa współpracujące ze sobą systemy:
- ECM (Engine Control Module) lub ECU (Engine Control Unit) to moduł sterowania silnikiem, który ma za zadanie zapewniać bezpieczną i wydajną pracę poprzez dobór odpowiednich proporcji paliwa i powietrza w mieszance oraz dopasowanie najlepszego momentu jej zapłonu;
- TCM (Transmission Control Module) jest modułem sterującym pracą automatycznej skrzyni biegów. Uzupełnia on ECM, jednak przeważnie są to dwie oddzielne jednostki działające niezależnie od siebie do czasu, aż zajdzie potrzeba wymiany informacji. Praca obu systemów koordynowana jest przez moduł PCM (Powertrain Control Module);
Moduły te współpracują z czujnikami odpowiadającymi za położenie wału korbowego, usuwanie pary paliwa ze zbiornika, sterowanie działaniem kolektora dolotowego, pracę układu zmiennych faz rozrządu czy stabilizowanie pracy silnika na biegu jałowym.
Systemy bezpieczeństwa
Moduły tej grupy można podzielić na dwa rodzaje. W pierwszej znajdują się systemy, które bezpośrednio zapobiegają wypadkom poprzez ostrzeganie kierowcy lub pomaganie w utrzymaniu kontroli samochodu, natomiast rodzaj drugi (pasywny) ogranicza obrażenia wtedy, gdy do wypadku już dojdzie. Systemy aktywne to przede wszystkim:
- ABS (Anti-lock Braking System) – zapobiega blokowaniu się kół podczas hamowania;
- ACC (Adaptive Cruise Control) – tempomat z automatyczną regulacją prędkości, którego działanie uzależnione jest od sytuacji na drodze (utrzymuje bezpieczną odległość od pojazdów z przodu);
- ESC (Electronic Stability Control) – stabilizator jazdy;
- AEB (Automatic Emergency Braking) – system awaryjnego hamowania;
- BLIS (Blind Spot Information System) – system informujący o pojazdach znajdujących się w martwym polu;
- LDW (Lane Departure Warning) – system ostrzegający przed zjechaniem z pasa;
- TPMS (Tyre Pressure Monitoring System) – system monitorujący ciśnienie w oponach;
- NVS (Night Vision System) – system wspomagania podczas jazdy nocą;
- RSR (Road Sign Recognition) – automatyczne rozpoznawanie znaków drogowych.
Bierne systemy bezpieczeństwa odpowiadają przede wszystkim za działanie poduszek powietrznych i pasów bezpieczeństwa. CSS (Child Safety System) ma za zadanie zminimalizować dotkliwość urazów u dzieci, a PPS (Pedestrian Protection System) u osób pieszych.
Komfort jazdy i rozrywka
Zarządzanie instalacjami użytkowymi oraz poprawiającymi komfort jazdy możliwe jest za pomocą modułów BCM (Body Control Module). Odpowiadają one przede wszystkim za elektryczne szyby, centralny zamek, klimatyzację, wycieraczki oraz oświetlenie. Wycieraczki czy światła mogą być uruchamiane przez użytkownika lub samodzielnie przy zmieniających się warunkach pogodowych oraz przez aktualną sytuację na drodze. Informacje na temat pogody, korków czy pobliskich wypadków, a także dostęp do radia, telewizji i portali społecznościowych uzyskuje się za pomocą systemów IVI (In Vehicle Infotainment), które odpowiadają za komunikację. Niektórymi systemami można sterować zdalnie np. z domu, by włączyć ogrzewanie w samochodzie lub na szybach. Z kolei system eCall umożliwia automatyczne powiadamianie służb ratunkowych w razie wypadku.
Rozwój rynku motoryzacyjnego przyczynił się do upowszechnienia niektórych systemów elektronicznych i powstania wielu usprawnień. Powyższe zestawienie dotyczy tylko najważniejszych z nich. Z roku na rok kwestie bezpieczeństwa, komfortu i rozrywki są coraz bardziej rozbudowane. Brak ujednolicenia nazewnictwa i coraz nowe technologie u poszczególnych producentów stwarzają trudności w zestawieniu wszystkich systemów elektronicznych na rynku.